Δημιουργικότητα στον χώρο εργασίας

Η δημιουργικότητα αφορά την ικανότητα εύρεσης νέων τρόπων για την επίλυση προβλημάτων και την αναζήτηση πρωτότυπων ιδεών. Είναι η εφαρμογή νέων και ευφάνταστων ιδεών και χαρακτηρίζεται από την ικανότητα να αντιμετωπίζει κανείς αυτά που συμβαίνουν με έναν διαφορετικό τρόπο, να βρίσκει κρυμμένα μοτίβα, να μπορεί να συνδέει φαινομενικά ασύνδετα φαινόμενα, για να βρίσκει λύσεις.

Γράφει η Χριστίνα Παναγιωτακοπούλου,
Ψυχολόγος BSc – Συστημική Ψυχοθεραπεύτρια, Συντονίστρια Σεμιναρίων*

H δημιουργικότητα περιλαμβάνει δύο διαδικασίες, σκέψη και εφαρμογή, ενώ απαιτεί πάθος και δέσμευση. Χαρακτηρίζεται από πρωτοτυπία, δηλαδή αφορά σε κάτι καινούργιο που δεν αποτελεί απλά επέκταση σε κάτι που ήδη υφίσταται, και λειτουργικότητα, δηλαδή η ιδέα με κάποιο τρόπο έχει έναν βαθμό χρησιμότητας.

Αν κάποιος έχει ιδέες που, όμως, δεν υλοποιούνται, δεν είναι απαραίτητα δημιουργικός. Η πεποίθηση ότι μόνον οι ταλαντούχοι άνθρωποι είναι δημιουργικοί μειώνει την εμπιστοσύνη στις δημιουργικές ικανότητες. Οι ευκαιρίες, η ενθάρρυνση, η εκπαίδευση, τα κίνητρα και, περισσότερο από όλα, η πρακτική αποτελούν συστατικά που συμβάλλουν στην αύξηση της δημιουργικότητας. Ένας τρόπος για να ενεργοποιήσει κάποιος τη δημιουργική του πλευρά είναι το να αφιερώνει χρόνο στο να δοκιμάζει πράγματα, που μπορεί να μη γνωρίζει πώς θα εξελιχθούν. Καμιά φορά χρειάζεται να πηγαίνει κανείς ψάχνοντας (serendipity), για να προκύψουν απρόβλεπτες θετικές ανακαλύψεις. Είναι σημαντικό να περιβάλλει κάποιος τον εαυτό του με συνθήκες έμπνευσης και κινητοποίησης.

Η δημιουργικότητα είναι μία δεξιότητα που μπορεί κανείς να μάθει και να καλλιεργήσει, μέσω κατάλληλων τεχνικών και του κατάλληλου περιβάλλοντος, που διευκολύνουν τον δημιουργικό τρόπο σκέψης και δίνουν τη δυνατότητα αμφισβήτησης αυτών που θεωρούνται δεδομένα. Ο κάθε άνθρωπος είναι μοναδικός και ίσως χρειαστεί να πειραματιστεί, μέχρι να βρει τον καλύτερο τρόπο για να ανοίξει το δημιουργικό του μυαλό. Σύμφωνα με τον Abraham Maslow (Αμερικανός ψυχολόγος) η δημιουργικότητα αποτελεί στοιχείο της αυτοπραγμάτωσης.

Στη σύγχρονη και απαιτητική αγορά εργασίας, η δημιουργικότητα αποτελεί ένα από τα σημαντικά “soft skills” του εργαζομένου που αναζητούν οι επιχειρήσεις. Τα “soft skills” είναι απαραίτητες δεξιότητες, που αφορούν χαρακτηριστικά της προσωπικότητας και συμπεριφορές, και σχετίζονται με τον τρόπο με τον οποίο αλληλεπιδρά κανείς με τους άλλους.

Εταιρείες που προωθούν κουλτούρα δημιουργικότητας έχουν πρόσβαση στο σύνολο του δυναμικού των εργαζομένων τους. Μερικά από τα οφέλη από την ανάπτυξη της έκφρασης των δημιουργικών ανθρώπων μέσα στον εργασιακό χώρο και των πρακτικών ενίσχυσής της είναι τα εξής:

• Ενθαρρύνεται η ομαδικότητα, καθώς μπορεί κάποιος να έχει την ιδέα, χρειάζεται όμως ομαδική εργασία για την υλοποίησή της.
• Εργασιακά περιβάλλοντα που επενδύουν στη δημιουργικότητα είναι πιθανόν να είναι πιο ελκυστικά για τους εργαζόμενους και να έχουν υψηλότερα ποσοστά διατήρησής τους.
• Δημιουργούνται καλύτερες προϋποθέσεις για την επίλυση των προβλημάτων, καθώς επιτρέπεται να “σκέφτονται έξω από το κουτί” και να αναζητούν μοναδικούς τρόπους επίλυσης.
• Η συντονισμένη ενίσχυση της δημιουργικότητας αυξάνει την καινοτομία, που αποτελεί ανταγωνιστικό πλεονέκτημα.
  Εάν οι εταιρείες αναζητούν νέες ιδέες και αύξηση της καινοτομίας, θα πρέπει όχι μόνο να επιτρέπουν τη δημιουργικότητα, αλλά επίσης με ενεργό τρόπο να την ενθαρρύνουν. Πώς μπορούν, όμως, οι εταιρείες να δημιουργήσουν τις συνθήκες αυτές;
• Ενθαρρύνοντας την ανοιχτή επικοινωνία σε όλα τα επίπεδα ιεραρχίας και το μοίρασμα ιδεών στις συναντήσεις, χωρίς οι managers να είναι έντονα επικριτικοί στις νέες ιδέες. Εξάλλου, μπορεί να είναι απαραίτητο να ακουστούν πολλές ιδέες, μέχρι η εταιρεία να καταλήξει σε αυτή που πραγματικά λειτουργεί.
• Αναγνωρίζοντας και επιβραβεύοντας δημοσίως τους ανθρώπους που φέρνουν καινοτόμες προτάσεις, οι οποίες συμβάλλουν στην ευημερία της εταιρείας. Με αυτόν τον τρόπο ενθαρρύνονται οι υπόλοιποι εργαζόμενοι και καλλιεργείται κουλτούρα θετικότητας και καινοτομίας.
• Δίνοντας στους εργαζόμενους τα απαραίτητα εργαλεία, για να επιτυγχάνουν δημιουργικές λύσεις. Στη σημερινή εποχή, η τεχνολογία είναι πιο προχωρημένη από ποτέ και δίνει τη δυνατότητα για περισσότερα ερεθίσματα και πιο αποτελεσματική επεξεργασία της εφαρμογής των νέων ιδεών.
  Τέλος, έρευνες δείχνουν ότι η συναισθηματική νοημοσύνη ενισχύει τη δημιουργικότητα στον εργασιακό χώρο, με την προϋπόθεση ότι συνυπάρχουν δύο ακόμη παράγοντες:
• Η προσωπικότητα του εργαζομένου είναι proactive, που σημαίνει ότι αναζητά τρόπους επίλυσης των θεμάτων, αναλαμβάνει προσωπική ευθύνη, ενδιαφέρεται για την προσωπική του ανάπτυξη και έχει ανοχή στην αλλαγή και την αβεβαιότητα.
• Το εργασιακό περιβάλλον είναι συνεργατικό και υποστηρικτικό, ενθαρρύνει τη συμμετοχή των εργαζομένων και δημιουργεί ένα κλίμα εμπιστοσύνης.

*Η κα Χριστίνα Παναγιωτακοπούλου παρέχει υπηρεσίες σε εταιρείες μέσω ατομικών συνεδριών, μικρών ομάδων εργασίας, εκπαιδευτικών σεμιναρίων και συμβουλευτικής (coaching). Διατηρεί προσωπικό γραφείο για την παροχή συνεδριών ψυχοθεραπείας και συμβουλευτικής σε άτομα, οικογένειες, ζευγάρια και ομάδες.

Έχει υπάρξει ανώτατο στέλεχος Ασφαλιστικών Εταιρειών. e-mail: cpan@windowslive.com

Διαβάστε επίσης: Πώς να αποφεύγουμε τις παγίδες των προσδοκιών

Αποτελεσματική συνεργασία στον χώρο εργασίας

Ακολουθήστε την Ασφαλιστική Αγορά στο Google News